การแข่งขันวงการสื่อสารมวลชนไทยใน ปี 2568 และอนาคตจะยิ่งทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในวงการสื่อวิทยุทั้งด้านการบริการช่องทางและพัฒนารูปแบบสื่อผสมภาพเสียง ซึ่งจากข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการฟังพอดแคสต์ในไทยพบว่า มีการผลิตรายการพอดแคสต์ในประเทศไทยเพิ่มขึ้น 81% ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา (www.dataxet.co)

การบริโภควิดีโอพอดแคสต์ เพิ่มขึ้น 450% ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา เนื่องจากคนไทยชอบทั้ง “ดูและฟัง” ในเวลาเดียวกัน

ประเภทคอนเทนต์ที่นิยม : ได้แก่ ข่าว, วิเคราะห์เชิงลึก, สุขภาพ, พัฒนาตัวเอง, และรายการสำหรับสังคมสูงวัย

โดยสื่อวิทยุ นอกจากพัฒนามาเป็นในรูปแบบ podcast vdo ที่กระจายลงสื่อออนไลน์ในหลายแพลตฟอร์ม ยังสามารถปรับตัวเข้าสู่สื่อ OTT (Over-The-Top media service) ได้หลายรูปแบบ โดยเน้นการปรับเปลี่ยนรูปแบบการบริการและการใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อตอบสนองต่อพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป นี่คือรูปแบบการปรับตัวที่เป็นไปได้

รูปแบบการปรับตัว

1. การสตรีมมิ่งรายการวิทยุผ่านแพลตฟอร์ม OTT: สื่อวิทยุสามารถนำเสนอเนื้อหาที่หลากหลายผ่านแพลตฟอร์ม OTT เช่น การสตรีมมิ่งรายการวิทยุผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันบนมือถือ นอกจากนี้ยังสามารถผลิตเนื้อหาที่มีความยาวและลึกซึ้งกว่าเดิมเพื่อให้เหมาะสมกับการรับฟังแบบย้อนหลัง
2. การสร้างเนื้อหาพ็อดคาสท์ (Podcast) การจัดรายการพ็อดคาสท์เป็นวิธีการสร้างเนื้อหาที่น่าสนใจและเป็นที่นิยมในปัจจุบัน สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้ฟังที่ต้องการเนื้อหาที่หลากหลายและสามารถเลือกฟังได้ตามความสนใจ ซึ่งข้อดีคือการบริหารจัดสรรคอนเทนน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยระบบ OTT ซึ่งให้ความเสถียรของสัญญาณ จุดเด่นเรื่องภาพคมชัดมากกว่าแพลตฟอร์มอื่นในการให้บริการ ไม่มีโฆษณามารบกวนขณะรับชม ซึ่งสามารถสร้างระบบใหม่ๆรองรับการบริการได้หลากหลาย
3. การมีตัวตนในทุกแพลตฟอร์ม: สื่อวิทยุสามารถใช้กลยุทธ์ “single content, multiple platforms” โดยเผยแพร่เนื้อหาผ่านหลายแพลตฟอร์ม เช่น สื่อสังคมออนไลน์ และแพลตฟอร์ม OTT เพื่อให้ผู้ฟังสามารถเข้าถึงเนื้อหาได้ง่ายขึ้น ซึ่งการมีแพลตฟอร์ม OTT เพื่อสตีมมิ่งและ ondemand เป็นเสมือนหลักฐานสำคัญและบ้านบนออนไลน์ขององค์กรในการให้บริการในปัจจุบันและอนาคต
4. การปรับเนื้อหาให้เหมาะสมกับ OTT: การปรับเนื้อหาให้สั้นลงหรือปรับรูปแบบการนำเสนอให้เหมาะสมกับแต่ละแพลตฟอร์ม OTT เพื่อให้ผู้ฟังสามารถรับฟังได้อย่างสะดวกสบาย.
5. OTT แพลตฟอร์มเฉพาะ: การสร้างแพลตฟอร์มเฉพาะสำหรับสื่อวิทยุเพื่อรวบรวมเนื้อหาและให้ผู้ฟังสามารถเข้าถึงได้อย่างง่ายดาย เช่นเดียวกับแพลตฟอร์ม CH3+ ของช่อง 3 และช่อง Thaipbs
6. กลยุทธ์สื่ออนาคต OTT : การสร้างและพัฒนาแพลตฟอร์มของตนเองเพื่อรองรับคอนเทนน์จากทางรายการทีวีและวิทยุล้วนเป็นสิ่งที่หลายองค์กรเล็งเห็นถึงมูลค่า ซึ่งแตกต่างจากแพลตฟอร์มต่างชาติที่ไม่มีความแน่นอนและอาจปรับเปลี่ยนนโยบายลบคอนเทนน์และจำกัดการมองเห็น ทำให้หลายองค์กรประสบปัญหาในปัจจุบัน ซึ่ง OTT คือสื่อหลักแบบออนไลน์ที่จะเป็นสถานีที่ให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพและรองรับความต้องการในอนาคต ซึ่งจุดตัดของความสำเร็จของ OTT คือการโปรโมทและการประชาสัมพันธ์และการเชิญชวนมาใช้บริการ การแข่งขันด้วยการโฆษณา การถ่ายทอดสดคอนเทนน์ระดับโลก กีฬา งานระดับชาติ รวมทั้งรายการ หนังซีรี่ และคอนเทนน์ที่เน้นกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งจะต้องวางนโยบายระยะสั้น ระยะยาว

โดยรวมแล้ว สื่อวิทยุสามารถปรับตัวเข้าสู่ยุค OTT ได้โดยการสร้างเนื้อหาที่หลากหลาย, ใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ, และมีตัวตนในทุกแพลตฟอร์มเพื่อตอบสนองต่อพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป

สิ่งสำคัญที่สุดของการพัฒนาสื่อคือการปรับตัวและยกระดับผู้ผลิตให้ต่อยอดคอนเทนน์สามารถเข้าถึงผู้บริโภคให้ได้หลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็น ภาพ เสียง และตัวอักษร อนาคตของโอทีที OTT จากนี้จะถูกพูดถึงมากขึ้น และจะเป็นหัวใจสำคัญของการบริการ

หลายท่านในแวดวงจะเรียก OTT คือขาที่ 3 ต่อจากสถานีทีวี วิทยุ ที่อยู่มายาวนาน OTT เปรียบเป็นสถานีอวกาศ หรือสถานีทีวีวิทยุออนไลน์ที่จะอยู่คู่มือถือและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ของทุกๆคน สามารถเปิดรับชมได้ทั้งแบบสตีมมิ่งรายการสด และย้อนหลังแบบสะดวกสบาย ผ่านแอปพลิเคชัน หรือเบราว์เซอร์ แค่นั้น.. จึงเป็นโอกาสสำคัญที่หลายองค์กรลงทุนทั้งบุคลากรและงบประมาณเพื่อเตรียมการสำหรับอนาคต

Piyapon pongkaew

บรรณาธิการ / คอลัมนิสต์ ThinkerFriend

New Media Scholar and Data Analyst: MEDIA AI

contact : numsiam.pr@gmail.com

Profile

• Mail
• Facebook
• WordPress
• YouTube

Citations:

1. https://www.adteb.or.th/content/29284/ott-tv-%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%96%E0%B8%B6%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B2
2. https://mgronline.com/cyberbiz/detail/9680000013171
3. https://broadcast.nbtc.go.th/data/academic/file/631100000005.pdf
4. https://tpso.go.th/news/2406-0000000002
5. https://www.timeconsulting.co.th/time-radio-renaissance-pathways-to-progress
6. https://www.depa.or.th/th/article-view/ott-disrupt-tv
7. https://www.ar.co.th/kp/th/416
8. https://ird01.stou.ac.th/researchlib/uploads/2565_025/%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%204.pdf
9. https://broadcast.nbtc.go.th/data/academic/file/600900000004.pdf
10. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/NBTC_Journal/article/download/116011/89418/298452
11. https://www.springnews.co.th/digital-tech/technology/855849
12. https://www.salika.co/2020/10/13/adaptation-of-modern-media/
13. https://www.dataxet.co/media-landscape/2022-th/ott-tv
14. https://advertising.amazon.com/th-th/library/guides/what-is-ott
15. https://mbaonline.utcc.ac.th/news/communitytv2562.php
16. https://www.amarintv.com/spotlight/business-marketing/68625
17. https://www.etda.or.th/th/Useful-Resource/Regulations-for-OTT.aspx
18. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/ibas/article/download/251002/170520/931108
19. https://tdri.or.th/wp-content/uploads/2017/10/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88-1-%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD.pdf
20. https://www.dataxet.co/media-landscape/2025-th/podcast